Częstochowa Online

Filmy dotyczące Wystawy z 1909r.

Autor zdjęć: Grzegorz Ławniczek

(Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie bez zgody autora zabronione)
www.natopie.pl

Parki Podjasnogórskie odnowione

Po rocznej przebudowie i rewaloryzacji, dziś oficjalnie oddano do użytku Podjasnogórskie Parki. W uroczystości uczestniczył Prezydent Częstochowy Tadeusz Wrona, Metropolita Częstochowski ks. Arcybiskup Stanisław Nowak, wicewojewoda śląski Stanisław Dąbrowa, dyr. jasnogórskich parków, dekorator jasnogórski - brat Dawid Respondek.

Wstęgi nie przecinano. Prezydent Częstochowy otrzymał od wykonawcy remontu, prezesa częstochowskiej "Przemysłówki", Janusza Stępnia, symboliczne klucze do parków oraz dzwonek: "Będzie sygnalizował porę zamykania parków spóźnionym spacerowiczom".

- Remont kosztował ponad 14 mln 326 tys. złotych. Udało nam się otrzymać 3 mln 565 tys. dofinansowania ze środków europejskich i 1 mln 151 tys. z budżetu państwa - opowiadał prezydent Częstochowy - Warto opowiedzieć nieco o kulisach przyznawania pieniędzy. Początkowo komitet monitorujący uważał, że turystyka pielgrzymkowa nie jest jednym z priorytetów i nie należy wydać na rewaloryzację parków podjasnogórskich. Dopiero nasza zdecydowana interwencja oraz poparcie prezydentów śląskich miast i rektorów uczelni spowodowało, że przesunięto nasz projekt na 6 miejsce przygotowanej listy.

- Z radością poświęcam ten park - mówił Metropolita Częstochowski ks. Arcybiskup Stanisław Nowak - Trzeba podziękować za to, że niego doszło. Tyle ostatnio odwiedzam oddawanych inwestycji. Bardzo gratuluję, to znak, że miasto się rozwija i chcemy spełnić wymogi XXI wieku. Miasto dzięki takim inwestycjom staje się piękniejsze. Spełniamy także obowiązek wobec tych, którzy pielgrzymują na pobliską Jasną Górę, Ołtarz Ojczyzny. Mile jestem, tym co zobaczyłem, zaskoczony. To wszystko będzie radować także dzieci i młodzież. Odnowiony park, place, placyki, tworzą piękno Częstochowy.

- Dziękuję Panu Prezydentowi, za to, że potrafił zdobyć pieniądze na odnowienie parków i że dołożył własne pieniądze z budżetu. W pełnej krasie zobaczymy ten park w kwietniu i maju. Na pewno będzie miejscem spotkań zakochanych - powiedział wicewojewoda śląski, Stanisław Dąbrowa.

- Chciałbym podziękować radnym za podjęcie uchwały umożliwiającej finansowanie tego remontu. Mam nadzieję, że będzie można tutaj znowu karmić wiewiórki. - powiedział przewodniczący Rady Miasta, Piotr Kurpios.

Przed rewaloryzacją samych parków wyremontowano wszystkie (oprócz obserwatorium astronomicznego) obiekty związane z Wystawą Przemysłowo-Rolniczą z roku 1909: Zagrodę Włościańską, pawilon B ze sztolniami górniczymi. Odsłonięta kamienna faktura elewacji pawilonu i zaaranżowane otoczenie wzbudza podziw. Już wcześniej przebudowano w parku - na supernowoczesny - szalet.

Prezydent Tadeusz Wrona zapowiedział także renowację obserwatorium astronomicznego.

Remont parków podjasnogórskich rozpoczął się w październiku 2006 roku - kosztował w sumie 14 mln 326 tys. złotych. Rewaloryzacja podjasnogórskich parków była współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.
Z tego funduszu pozyskaliśmy 30,97 proc. potrzebnych funduszy - 3 mln 565 tys. zł. Zdobyliśmy także z Budżetu Państwa 1 mln 151 tys. złotych.
Prace wykonało konsorcjum firm: częstochowskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego "Przemysłówka" S.A., Przedsiębiorstwo Handlowo - Usługowo - Produkcyjne "Bilpol" - Kużaj Beata, Bil Józef Spółka Jawna, Chorzów.
Projekt rewaloryzacji wykonał Jerzy Hnat z gliwickiej firmy "Trans-gaz".

Trochę historii

Wzgórze jasnogórskie, klasztor i przylegające parki są zarejestrowane jako pomnik historii i znajdują się pod ochroną konserwatora zabytków. Parki zajmują powierzchnię 11,6 ha i stanowią największą oazę zieleni w mieście.
Zaprojektowane w latach 1819 - 1826 przy wytyczaniu Alei Najświętszej Mary i Panny; powstały w latach 1843 - 47.
W 1908 r. przed planowaną Wielką Wystawą Przemysłowo-Rolniczą warszawski ogrodnik Franciszek Szanior dokonał całkowitego przeprojektowania i na nowo zagospodarował tereny parkowe. Przybyły wówczas pawilony wystawowe autorstwa najwybitniejszych polskich architektów - Stanisława Koszyca - Witkiewicza, Władysława Jabłońskiego, Edwarda Landaua, Józefa Kona, Czesława Przybylskiego i innych.
Po 1918 r. południowa część parku nazwana została imieniem "Stanisława Staszica", północna część - imienia "3 maja". Park im. St. Staszica zajmuje powierzchnie 5, 4470 ha, Park 3 Maja - 6,3870 ha.

Przywrócić dawny kształt

Plan rewaloryzacji zakładał zwiększenie atrakcyjności Parków poprzez odtworzenie pierwotnego, historycznego układu wnętrz parkowych nadanego im przez Franciszka Szaniora w 1908 r. z okazji Wystawy Przemysłowo-Rolniczej. Podjęte działania rewitalizacyjne zmierzały do nadania Parkom ich pierwotnego kształtu, przy jednoczesnym unowocześnieniu infrastruktury technicznej, co miało zapewnić temu miejscu godne miano zabytku historycznego.

To kolejne miejsce na szlaku pielgrzymów i turystów, które zmieniło całkowicie swoje oblicze - po III Alei. Tworzymy turystom i pielgrzymom infrastrukturę na bardzo wysokim poziomie estetycznym i użytkowym.

Wymieniono nawierzchnię alejek rezygnując z asfaltu, nawiązując kształtem alejek do okresu po wystawie przemysłowej, czyli do roku 1909. Powstały też dwa place zabaw, w tym jeden dla dzieci do trzeciego roku życia. Powstał również tzw. mały rynek, czyli miejsce spotkań i spacerów dla częstochowian, kilkanaście stołów granitowych do gry w szachy, zdroje wodne. Nawierzchnię zaprojektowano z kostki granitowej, drewna oraz żwiru - nawiązując do historycznego wyglądu parków.

Odnowienie szaty roślinnej

Odnowiono szatę roślinną korygując istniejący drzewostan oraz uzupełniając nasadzenia po to by przywrócić pierwotny skład gatunkowy drzew i krzewów z początku XX wieku.
W ramach rewaloryzacji zieleni konieczne było usunięcie drzew wyrosłych samoistnie bądź dosadzanych w miejscach przypadkowych (zwłaszcza w latach powojennych). Podczas typowania drzew do usunięcia, brano również pod uwagę ich stan zdrowotny, mając na względzie bezpieczeństwo odwiedzających parki.
Dokonano uzupełnień drzew sadząc nowe - łącznie 128 szt. wśród nich głównie klony, lipy, kasztanowce, a także iglaste - jodły, daglezje i choiny.
Uporządkowano również przestrzeń, rozmieszczając nowe grupy krzewów i pnączy (łącznie ponad 14 tys. sztuk).
Efekt rewaloryzacji szaty roślinnej szczególnie widoczny będzie wiosną, kiedy parki rozkwitną tysiącami kwiatów roślin cebulowych (posadzono ich blisko 48 tysięcy ) oraz latem , kiedy ozdobą będą głównie byliny i krzewy róż, których jest obecnie o 25 tysięcy więcej.
Wróciły do parków paprocie, hortensje, azalie, w większej ilości pojawiły się różaneczniki a w stawie, któremu przywrócono naturalną formę i nad jego brzegiem, będzie można zobaczyć rośliny wodne.

Gruntownie zmodernizowano także zbiornik wodny.
W obu częściach zbiornika znajdować się będą po zimie dwa agregaty wyrzucające w górę strumienie wodne. W mniejszej części na wysokość 8metrów, w większej - na wysokość 18 metrów!

Kompletnie zmodernizowano place zabaw dla dzieci instalując nowy sprzęt, w tym zjeżdżalnie. Odnowiono zabytkowe obiekty (m.in. drewnianą altanę) oraz obiekty zlokalizowane na terenie parków. Zainstalowano nowe oświetlenie parkowe oraz instalacje sanitarne (wodociągową, kanalizacji sanitarnej oraz deszczową).
Trochę statystyki. W ramach robót budowlanych:
- zamontowano 252 sztuk ławek,
- zamontowano 204 sztuk koszy,
- zmodernizowano 14 tys. 89 m kw. istniejących nawierzchni alejek,
- wykonano 1 tys. 8 m kw. nowych nawierzchni alejek,
- zmodernizowano oraz wykonano 7 tys. m kw. nawierzchni placów.

Parki będą zamykane. Regulamin ma przyjąć podczas zbliżającej się sesji Rada Miasta.

Ireneusz Leśnikowski

Wyremontowane parki - regulamin

25 lutego podczas sesji Rady Miasta przyjęto uchwałę w sprawie zasad korzystania z Parku 3 Maja i Parku i Staszica.

Z uwagi na zakończoną rewaloryzację obu parków miejskich, a co za tym idzie potrzebę otoczenia ich szczególną troską i ochroną, radni przegłosowali regulamin, który ma umożliwić służbom miejskim działania porządkowe i prewencyjne.

Zgodnie z zatwierdzonymi przez radnych przepisami, w parkach zabrania się:
1) zachowań zakłócających spokój, odpoczynek i bezpieczeństwo innych użytkowników parku;
2) spożywania alkoholu lub przebywania w stanie nietrzeźwym;
3) niszczenia oraz przestawiania ławek, koszy i innych urządzeń parkowych;
4) niszczenia i uszkadzania roślinności, deptania trawników oraz dopuszczenia do ich niszczenia przez zwierzęta;
5) niszczenia i uszkadzania budowli i pomników;
6) poruszania się pojazdami silnikowymi (zakaz nie dotyczy pojazdów związanych z utrzymaniem parku, wózków inwalidzkich i pojazdów posiadających zezwolenie);
7) korzystania przez dzieci do lat 7 z urządzeń zabawowych bez opiekuna;
8) rozbijania namiotów i biwakowania;
9) zanieczyszczania lub zaśmiecania parku;
10) wprowadzania do parku psów;
11) wchodzenia do zbiornika wodnego;
12) przebywania na terenie parku w godzinach zamknięcia.

W latach 2007-2008 w ramach prac rewaloryzacyjnych przeprowadzono modernizację nawierzchni alejek i placów, wymianę oświetlenia, ławek i koszy, modernizację placów zabaw, zbiornika wodnego, renowację altany, odnowienie szaty roślinnej poprzez nasadzenie drzew, krzewów, bylin. Wyremontowano również budynki muzeum kopalnictwa rud i pawilon wystawienniczy.

Zapisy regulaminu pouczając odwiedzających parki o zasadach zachowania i korzystania z obiektów, mają zapobiec niszczeniu szaty roślinnej oraz wyposażenia parkowego zarówno poprzez bezpośrednie oddziaływanie, jak również poprzez danie podstawy prawnej dla interwencji miejskich strażników.
Parki mają być zamykane od godziny 22.00 do godziny 7.00.

Tomasz Jamroziński

Wystawa 1909 w Częstochowie : Strony internetowe Częstochowa : reklama na samochodach Poznań : Oklejanie samochodów reklamą Wrocław : biżuteria Art Clay galeria